Yörede yaşayan insanlar Oğuzların Üçoklar boyundan olan Çepni’lerdir. Bölgeye Trabzon’un fethinden önce Akkoyunlu Hükümdarı ve Safavi Türkmen İmparatoru Şah İsmail’in Dayısı Uzun Hasan zamanında kafileler halinde geldikleri bilinmektedir. 
Çepni Türklerinden 100.000 kadarı Doğu Karadeniz’de Görele, Tirebolu, Şebinkarahisar, Torul, Kürtün ve Ağasar (Şalpazarı) yörelerine yerleşmişlerdir. 
Çepni kelimesinin anlamı “düşmana karşı gözü pek, asi; mazlumlara karşı merhametli, mert, sınır bekçiliği yapan” olmakla birlikte yöre insanının bu özelliklerin tümünü taşıdığı söylenebilir. 

İlçe, Osmanlı döneminde Trabzon Sancağı Görele kazasına bağlı iken 1809 tarihinde çıkarılan bir fermanla Trabzon sancağına bağlı Vakfıhatuniye (Vakfıkebir) kazasına bağlanmıştır. 1914 yılında ise nahiye haline getirilmiştir. 1987 yılında çıkarılan bir kanunla ilçe olmuş ve 02.08.1988 tarihinde teşkilatlanıp fiilen faaliyete geçmiştir.

Şalpazarı ile ilgili ulaşılan en eski belge (H.921 – M.1515) tarihli Trabzon Tahrir Defteri’dir. Belgede, Şalpazarı’nın İsmi “Akhisar Deresi” olduğu görülür. Daha sonraki kayıtlarda yine ya Akhisar Deresi veya Akhisar Deresi Nahiyesi olarak kaydedilmiştir. Halk arasında bilinen ismi olan Ağasar kelimesinin kökeni budur. 

İlçede birçok kültürel faaliyet yapılmaktadır. Halk okumaya meraklıdır. Gazete, dergi, kitap okuma oranı çok yüksektir. Okuma-yazma oranı % 95 civarındadır. Yörede temel müzik aleti kemençedir. Bunun yanında davul, zurna ve kaval da kullanılır. Kemençe, temel müzik enstrümanı olmakla beraber davul-zurna düğün ve şenliklerde kullanılmaktadır. Kaval ise bireysel zevk için çalınmaktadır. 
Yörede oynanan tek halk oyunu türü horondur. Horonlar sadece erkekler veya kadın erkek karışık oynanır. Yöresel kadın kıyafetleri, eski yılların çeşitliliğini kaybetse de gösterişi artan şekilde günlük hayatta kullanılmaya devam etmekte; fistan, yelek, kuşak, peştamal, şalvar, bağlar ve başörtüden oluşmaktadır. Erkek kıyafeti ise zıpka, aba, yelek, göynek ve kabalak denen başlıktan olup günümüzde gündelik yaygın kullanımı terk edilmiştir.

Sayfamızda, Şalpazarı Belediyesi ile Şalpazarı Haber-Mustafa Atalar’ın fotoğrafları eşliğinde Şalpazarı’na bakacağız. Bir de Trabzon’un tüm İlçelerinde var olan yayla kültürünü tanıtacağız. UTEF’in “Giyim-Kuşam ve Süsleme Festivalini neden Şalpazarı’nda yapmak istediğimizi fotoğraflarla anlatmaya çalışacağız. İlçe halkının yayla hazırlıklarına şahit olacak, onlarla şenlikte buluşacak, yöresel defilelerine tanık olacak, horona duracak, can dostlarla araçla ya da yaya, yola koyulacağız. Yol boyu çiçekler eşlik edecek bize. Şenlik kurulacak dorukta yine... Gösterilerin öncesinde ya da sonrasında tül perdelerini açıp kapatacak doğa. Horona durulduğunda, 5 kişi de olsa binlercesi de zemin düz de olsa tümsek de düzen bozulmayacak asla. Şahit olacağız buna Şalpazarı’nda... 

E. Âlâ TÜRKMEN

“Fotoğrafların her hakkı saklıdır. Kullanılamaz!”