SOHBET│E. ÂLÂ TÜRKMEN*

“ÇOCUK SEVGİSİ BİR İHTİYAÇTIR.”

23 Nisan 1920: Türk milletinin iradesini temsil eden ve Türk halkının egemenliğinin ilân edildiği mekân olan 1. Büyük Millet Meclisi’nin açıldığı tarihtir. 

23 Nisan 2020: Bugün, 1. Büyük Millet Meclisi’nin açılışının 100. yılı kutlanmaktadır. 

1921’de çıkarılan bir kanunla 23 Nisan, “Hâkimiyet-i Milliye Bayramı” olarak kullanmaya başlanmış ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk milli bayramı olmuştur. 

23 Nisan 1922 yılındaki kutlamalarına öksüz ve yetim çocuklar ve öğrenciler de katılmıştır. Çocukların Bayrama katılımı aslında hiç de tesadüf gelmemelidir; çünkü bilinen ve görünen odur ki çocuklar, geleceğin büyükleridir... 

Bayrama çocukların ve onları temsil edenlerin katılımını teşvik eden Kemal Atatürk, 23 Nisan 1924'te “23 Nisan” gününün “Çocuk Günü” olarak kutlanmasına karar vermiştir. 

23 Nisan 1925 yılında Hâkimiyet-i Milliye Bayramı “Çocuk Günü” olarak da kutlanmış; 23 Nisan 1926 tarihinden itibaren “Çocuk Bayramı” olarak kutlanmaya başlanmıştır. 

“Himaye-i Etfal Cemiyeti” organizasyonunda düzenlenen 23 Nisan 1927, tarihinin ilk kapsamlı “Çocuk Bayramı” olmuştur. 

Bir gün önceki 22 Nisan Hâkimiyet-i Milliye ve Milliyet gazetelerinde Himaye-i Etfal Cemiyeti yetkilileri şöyle bir bildiri yayımlamıştır: “Büyük Gazimiz çocuklarımızın 23 Nisan Bayramı'nı daha şerefli, daha sevinçli geçirmelerine vesile olacak büyük bir jestte bulunmuşlardır. Mustafa Kemal Paşa otomobillerinden birini törenlerde çocuklara tahsis etmiş ve Cumhurbaşkanlığı bandosunun çocuk sarayında, çocuk bayramı için görev yapmasını sağlamıştır. Şimdiye kadar Türk çocukları, devletin üst düzey yöneticilerinin hiçbirinden bu derece şefkat ve sahiplenme görmediklerinden bu saadete nail olan çocuklarımız ne kadar övünse ve sevinse yeridir.” 

1927’deki 23 Nisan Çocuk Bayramı kutlamalarına büyük ilgi gösteren Atatürk, o gün otomobilini ve Riyaset-i Cumhur Orkestrası’nı çocuklara tahsis etmekle kalmamış; gece, Ankara Evkaf Oteli’nde düzenlenen Himaye-i Etfal Cemiyeti Balosu’na da katılarak çocuklara ne kadar çok önem verdiğini göstermiştir. O gecedeki baloda yetim ve kimsesiz çocuklara yardım toplanmış, Gazi tarafından Orman Çiftliği’nde ziyafetler verilmiş; hazırlan çocuk konulu piyes, temsil ve gösterileri Halkevlerinde sahnelenmesini sağlamıştır.  

UNESCO’nun, 1979 yılını “Çocuk Yılı” olarak duyurmasıyla, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu; TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği’ni başlatmıştır. Çocuk Bayramı böylece uluslararası düzeye taşınmıştır. İlk olarak altı ülke katılmıştır şenliğe. Ve yıllardır yüzlerce ülke çocuğu Dünya’nın “tek” Çocuk Bayramına katılmak üzere Türkiye’ye gelmektedir. 

2014 yılındaki doğum gününde Gürcistan, İran, Rusya ve Türkiye’nin edebiyatçıları ile birlikte olan Uluslararası Trabzon Edebiyat Festivali-UTEF, hedef kitlesini okul öncesinden başlatmış, organizasyonuna çocuklara yönelik atölye çalışmalarını dahil etmiştir. 

Öte yandan UNESCO; 23 Nisan gününde ilk kez İspanya’da başlayan bir hediyeleşme gününü kutlama programına almış ve adına; Dünya Kitap ve Telif Hakları Günü, demiştir.

UTEF, bu günü de “bayram” kabul etmiştir. 

Onun içindir ki ikinci yılından itibaren Nisan ayının 23. gününde; “Çocuk Edebiyatı Festivalini, Çocuk Bayramını, Dünya Kitap ve Telif Hakları Gününü” birlikte kutlamaktadır. Ev sahiplerinin makamına oturan Çocuk Yazarlarımız birkaç dakika onları misafir eden Belediyeye, Başkanlık yapmaktadır! 

Aslında bu geleneği 23 Nisan 1933 yılında makamını bir çocuğa devreden Mustafa Kemal Atatürk başlatmıştır. 

Gazi, şöyle demektedir anlamlı sözlerinden birinde: “Vatanı korumak çocukları korumakla başlar, çocukları her türlü ihmal ve istismardan korumalı ve onlar, her koşulda yetişkinlerden daha özel olarak ele alınmalıdır.”

Duygularını, anlam yüklü şu dört güçlü kelimeye sığdırır: “Çocuk sevgisi bir ihtiyaçtır.” 
Ve Dünya'nın tek çocuk bayramını, çok sevdiği çocuklara hediye eder.

Şahsım adına çocuklarla birlikte organizasyon yapmak onurdur.
Üstelik bir bebek olsa dahi bu organizasyon!
Dünya’da, çocuklarına bayram hediye edilen tek ülkede ve o bayram gününde bu organizasyonu yapmak; onurdur.  

Uluslararası Trabzon Edebiyat Festivalini çocuklarla birlikte büyütüyoruz...

Lütfen bayram sevinçlerine katılalım. 

Kitap ve edebiyat sevgilerine de...

TRABZON / 23 NİSAN 2020

*UTEF Kurucusu-Yazar