ARAKLI

Araklı, 1953 yılında Sürmene’den ayrılarak ilçe olmuştur.
Binyıllar boyunca Doğu-Batı ticaretinin en canlı güzergahı olan İpek Yolunun Karadeniz’e ulaştığı toprakların üzerinde kurulmuş olması ticari değerinin yanında askeri yönden stratejik değere sahip olması nedeniyle ilçedeki yerleşimin Trabzon’un merkezinden çok sonra olmadığı kanısını uyandırmaktadır.

Doğu Karadeniz’i Güneyden kuşatan ve bir nevi savunmasını kolaylaştıran dağlar, Anadolu’ya hükmeden yönetimlerin bölge üzerinde otorite kurmasını, ticari ve sair ilişkilerle bölge kültürünün değiştirilmesini uzun süre engelleyebilmiştir.

Hititler döneminde bölgenin madenlerini işleyen halk, Haliblerdir. Bölge halkı Hititlerle maden ticareti yapmış, Batı İran’dan gelen Asurlularla da sınırlı ticari ilişkilerde bulunmuştur.
Bölgeye yapılan ilk sömürge ziyareti MÖ 750 yıllarında Miletliler tarafından gerçekleştirilmiştir. Ancak bu yıllarda Kafkasya üzerinden başlayan Kimmer akınları da mevcuttur. Miletlerin hakimiyetini Kimmerler bir ölçüde kırmış, Kimmerler’den sonra bölgede İskitler, Medler ve Persler kısa süreli hakim olmuştur.

Trabzon çevresindeki halklardan, bunların özelliklerine yaşama biçimlerine yetiştirdikleri karakterlere dair bilgilerden ilk söz edenin Ksenephon olduğu söylenir. Yazar, eseri Anabasis’te MÖ 401 yılında Kunaksa’dan Trabzon’a oradan da ülkelerine ulaşmak isterken 10.000 kişiyle birlikte yaptığı yolculuğunun anılarını anlatmakta ve bölgenin yerli halkları arasında Kolhlar, Makronlar, Canlar, Tizanlar, Drillerden bahsetmektedir.

Araklı, Trabzon’un doğusunda olup, ilk yerleşim merkezi batısında bulunan ‘Konakönü’mevkiidir. 
Tarihi özelliği olan eski evler Konakönü Mahallesinde olup burası tabii ve tarihi sit alanı olarak koruma altına alınmıştır. Konakönünde tarihi özelliğini yitirmemiş kemer köprüler, camiler, evler mevcuttur.

İlçe’de iklim ılıman ve yağışlı olup tarım hayatı fındık, çay, mısır üretimine; hayvancılık ise arıcılık ve balıkçılığa dayanmaktadır.

Pazarcık Mağarasının içinde olduğu Pazarcık, Kültür ve Turizm Bakanlığınca turizm merkezi olarak ilan edilmiştir. Bölgede eşsiz güzelliği ile yaylacılara, çıktıkları yolculukta ferahlık veren “Pamuğun Gölü Şelalesi” bulunmaktadır. Ayrıca “Tilkibeli Mesire Alanı” da bu bölgededir. Pazarcık Yaylasında doğal üretimin yapıldığı alabalık çiftlikleri mevcuttur. Bölge, halka açık mesire alanları olarak kullanılmaktadır.
Bereketli Köyünde bulunan ve şifalı (mahura) olduğu söylenen “acı su” 1965 yılında tespit edilmiştir. Bereketli mahallesinin ormanlık alanlarından birinde bulunmaktadır. Bereketli köyü sakinlerinin odun kesmek ve toplamak için gittiği bu alanda keşfettikleri acı su, o günden bugüne kadar şifa kaynağı olmaya devam etmektedir. Suyun analizi ve duyurusu yapılmış olup işletmeye açılmıştır. Mahura suyu böbrek taşını düşürmekte olan hastalara doktorlar tarafından da tavsiye edilmektedir. Bölge halkından, ilçeden, ilçe dışından, yurt dışından bir çok kesimden ilgi görmekte, yörede adeta sağlık turizmi yaşanmasına neden olmaktadır. İlçenin Turup mevkiinde bir saha “Atatürk Orman Çiftliği” adı altında çeşitli çam fidanları dikilerek ıslah edilmiştir.

İlçede kültürel öğelerin en canlı şekilde yaşatıldığı alan ise halk müziği ve geleneksel halk oyunlarıdır. Genelde kırsal kesimlerde görülen tek ve en yaygın halk oyunu, kemençe eşliğinde oynanır.
Bölgede en etkin yöresel etkenlerin başında giyim-kuşam, beslenme biçimi, inanç ve töreler ile bazı el sanatları ve az da olsa mimari yapılaşma gelir.
İlçede sepetçilik, bakırcılık, dokumacılık, kuyumculuk, yün çorap dokumacılığı yaygın el sanatlarındadır.
Turizmin etkin olmasını sağlayan en önemli unsur ise doğal güzellikleridir.

E. ÂLÂ TÜRKMEN
Fotoğraf: arakli.bel.tr